Phát biểu tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore hôm 1-6, ông Lloyd Austin đề cập đến hành động gây hấn của Trung Quốc ở biển Đông. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng mọi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều có quyền sử dụng nguồn tài nguyên biển của riêng họ và tự do đi lại cũng như hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép.
Theo Reuters, ngày càng có nhiều lo ngại rằng việc Washington tập trung hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga và cuộc chiến của Israel ở Gaza, đồng thời nỗ lực ngăn xung đột không lan rộng đã làm giảm sự chú ý ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, ông Austin khẳng định bất chấp những cuộc đụng độ lịch sử ở châu Âu và Trung Đông, Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương vẫn là nơi ưu tiên các hoạt động của Mỹ.
Người đứng đầu Lầu Năm Góc nhấn mạnh: “Hãy để tôi nói rõ: Mỹ chỉ có thể an toàn nếu châu Á an toàn. Đó là lý do Mỹ đã duy trì sự hiện diện của mình trong khu vực này từ lâu”. Ông Austin nhấn mạnh tầm quan trọng của các liên minh trong khu vực. Ám chỉ đến Trung Quốc, ông Austin nói việc giải quyết tranh chấp một cách hòa bình nên thông qua đối thoại chứ không phải cưỡng ép hay xung đột và chắc chắn càng không phải cái gọi là trừng phạt.
Ông Austin chỉ ra những sáng kiến mà Mỹ đã thực hiện trong 3 năm qua nhằm củng cố liên minh và thiết lập các thỏa thuận an ninh song phương quy mô nhỏ. Ông cho biết Washington duy trì “cam kết sâu sắc” với Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Ông Austin cho biết Mỹ và các đồng minh ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương – bao gồm Nhật Bản, Úc, Philippines và Hàn Quốc – đang tạo ra một “sự hội tụ” mang tính lịch sử về lợi ích quốc phòng bằng cách thiết lập “tập hợp các sáng kiến và thể chế chồng chéo và bổ sung” giúp tăng cường hợp tác quân sự, phát triển năng lực mới và tăng cường an ninh.
Ông Austin có bài phát biểu một ngày sau khi Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. cho biết sự hiện diện của Mỹ là “rất quan trọng đối với hòa bình khu vực”.
Tuyên bố được đưa ra khi Philippines phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng của Trung Quốc ở vùng biển ngoài khơi nước này. Phát biểu tại khai mạc Đối thoại Shangri-la tối 31-5, ông Marcos cáo buộc những hành động mà ông cho là “bất hợp pháp, cưỡng ép và hung hăng” ở biển Đông.
