Trong bốn thập niên kể từ cao điểm Chiến tranh lạnh, một tín hiệu vô tuyến bí ẩn đã được phát ra khỏi nước Nga khiến giới khoa học và cả lực lượng tình báo các nước đau đầu tìm lời giải.
Một số người suy đoán đây là một phần của chương trình bí mật của chính phủ Nga nhằm tìm kiếm người ngoài hành tinh, thậm chí là chủ động liên lạc với họ. Những người khác tin rằng đây có thể là ngòi nổ cho ngày tận thế, sẵn sàng phóng vũ khí hạt nhân nếu giới lãnh đạo Nga bị chiếm quyền.
Sự cuốn hút của “The Buzzer”
Tờ Daily Mail mới đây dẫn lời một giáo sư về điện tử và kỹ thuật vô tuyến nghiên cứu tín hiệu trên nhận định rằng “gần như chắc chắn chính phủ Nga đang sử dụng nó” và “không phải vì mục đích hòa bình”. Giáo sư David Stupples tại Đại học Thành phố London (Anh) chia sẻ nhận định cá nhân rằng tín hiệu bí ẩn có biệt danh “The Buzzer” dường như được duy trì hoạt động nhằm mục đích giữ an toàn trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân.
Phát sóng ở tần số vô tuyến sóng ngắn 4625kHz, The Buzzer đã khiến một số nhà vật lý suy đoán rằng tín hiệu của nó đang được sử dụng để theo dõi tầng điện li của trái đất. Nhưng ông Stupples, người có chuyên môn về các hệ thống trinh sát, giám sát và dẫn đường trên quỹ đạo hoặc trên không gian, thừa nhận rằng chưa có lời giải thích nào tỏ ra đáng tin hơn cả.
“Chúng có thể chỉ dành kênh cho phòng không hoặc một số hình thức phòng thủ”, trang Popular Mechanics mới đây dẫn lời giáo sư Stupples. Mối quan tâm đến The Buzzer, được biết đến chính thức với tên gọi ban đầu là UVB-76, lần đầu tăng vọt vào năm 1982. Khi đó, UVB-76 chỉ phát một loạt tiếng bíp được mã hóa và khó hiểu.
Đến năm 1992, tín hiệu phát sóng trở nên kỳ lạ hơn, gồm một loạt tiếng ồn vo ve, 25 lần mỗi phút, mỗi lần chưa đầy một giây và đôi khi giống tiếng còi báo sương mù. Vào thập niên 1990, tiếng vo ve của UVB-76 cũng thỉnh thoảng bị gián đoạn bởi giọng nam và nữ lạ, đọc danh sách các tên, từ hoặc số dường như ngẫu nhiên. Âm sắc của tiếng ồn mà đài phát sóng cũng sẽ khác nhau, có khả năng chứa thông tin bí mật bên trong những thay đổi âm sắc đó.
Chuyên gia theo dõi sóng vô tuyến tự do Ary Boender tại Hà Lan, người điều hành trang web Numbers Oddities, đã nghe và đưa ra nhiều giả thuyết về tín hiệu trên trong nhiều năm.
“Một số người nói rằng chính ‘Công tắc Dead Man’ của Liên Xô cũ có thể gây ra một cuộc tấn công hạt nhân đối với phương Tây khi nó ngừng kêu. Những người khác nói rằng đó là đèn hiệu dẫn đường cho UFO (vật thể bay không xác định)”, bà nhận định.
Bà nhắc lại rằng trước đây còn có người cho rằng đó là một trạm điều khiển từ xa của Nhà máy Điện hạt nhân Chernobyl. Ông Jochen Schäfer, người từng đứng đầu một nhóm ở Đức chuyên theo dõi các điệp viên chuyên nghiệp, từng khẳng định rằng The Buzzer là một trạm số: một đài phát thanh cho phép các đặc vụ tại hiện trường truyền các tin nhắn được mã hóa.
Giáo sư Stupples cho rằng mọi giả thuyết từ trước đến nay đều có khả năng là phán đoán chính xác.
Địa điểm rùng rợn
Nhưng bí ẩn về UVB-76 càng trở nên kỳ lạ hơn vào năm 2010, khi nó biến mất khỏi địa điểm phát sóng đầu tiên vốn được cho là một căn cứ quân đội Nga gần thị trấn Povarovo, cách Moscow 39 km.
Tín hiệu đã ngừng phát trong khoảng 24 giờ. Khi quay trở lại, nó có những khoảng dừng kỳ lạ và vào ngày 25.8.2010, những chuyên gia nghiệp dư đã nghe thấy điều họ mô tả là mọi người đang lê bước quanh phòng. Một số tín hiệu lại giống mã Morse.
Sau đó, một ngày nọ, nó phát những đoạn trong vở ballet Hồ thiên nga của nhà soạn nhạc Tchaikovsky, rồi cũng từng phát tín hiệu đều đặn mỗi giờ.
Đáng chú ý, một số mật mã lặp lại sau nhiều tháng hoặc nhiều năm. Vào ngày 26.1.2011, tín hiệu này đọc Iloticin 36 19 69 46, được lặp lại vào ngày 11.5.2011.
Sinh viên người Nga Egor Esveev (20 tuổi) đến từ Moscow nhưng hiện học ở Ottawa (Canada) hồi năm 2014 cho biết mình từng truy ra nguồn gốc tín hiệu sau khi nó được di chuyển khỏi Povarovo.
Theo đó, sinh viên này phát hiện nó gần Pskov gần biên giới Estonia nên đã đến và chụp ảnh. Anh mô tả nó giống các tòa nhà bỏ hoang nhưng rất rùng rợn và anh còn gặp một một phụ nữ hơn 40 tuổi đẩy xe nôi.
“Đầu tiên, tôi nghĩ rằng bà ấy là người trong thị trấn đang đi dạo nhưng sau đó tôi thấy xe nôi trống không. Ai lại đến một căn cứ quân sự bỏ hoang với một chiếc xe nôi trống để đi dạo chứ”, anh thắc mắc.
Sinh viên này nhận định rằng trạm trên có thể được dùng để liên lạc nội bộ và có vẻ ngoài như thế để giữ bí mật.
Theo giáo sư Stupple, bất cứ kết luận nào cũng nằm ngoài tầm với nếu không có sự xác nhận chính thức. “Tôi nghĩ rằng để tìm ra toàn bộ sự thật, và không gì khác ngoài sự thật, tôi nghĩ rằng nó phải đến từ chính Liên bang Nga”, ông nói.