Kết luận thanh tra số 362 KL-TTCP về trách nhiệm thực hiện công vụ của cán bộ, công chức, viên chức tại Bộ GTVT đã làm rõ những bất cập tại Thông tư liên tịch số 24/2015 của Bộ GTVT và Bộ Y tế. Thanh tra cho rằng việc quy định xét nghiệm nồng độ cồn tại thời điểm khám sức khỏe của người đề nghị cấp giấy phép lái xe là không cần thiết, làm tăng chi phí cho người dân.
Chỉ tính từ ngày 1/1/2021 đến 1/1/2023, toàn ngành giao thông cấp gần 10 triệu giấy phép lái xe các loại. Do đó, chi phí người dân bỏ ra để xét nghiệm nồng độ cồn khi khám sức khỏe để cấp bằng lái xe gây bất hợp lý khoảng 350 tỷ đồng (đơn giá 35.050 đồng/xét nghiệm).
Thực hiện kiến nghị của thanh tra, Bộ Y tế ban hành Thông tư số 36/2024 quy định về tiêu chuẩn, quy trình khám sức khỏe lái xe (có hiệu lực từ 1/1/2025) thay thế Thông tư liên tịch số 24/2015. Theo thông tư mới, việc xét nghiệm nồng độ cồn khi khám sức khỏe lái xe không còn là quy định bắt buộc, chỉ thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ. Quy định bắt buộc xét nghiệm nồng độ cồn khi khám sức khỏe lái xe tồn tại hơn 9 năm là quá bất hợp lý, gây lãng phí số tiền rất lớn.
Câu chuyện lãng phí trong xét nghiệm nồng độ cồn chỉ như “một hạt cát”, bởi còn rất nhiều bất cập, cài cắm lợi ích trong các chính sách được đưa ra khi xây dựng, ban hành. Đáng lo hơn khi còn thiếu những tiếng nói phản biện mạnh mẽ, dám thẳng thắn chỉ ra quy định, chính sách “không chuẩn” kịp thời. Chính sách phải cụ thể, rõ ràng, tránh chung chung, tránh việc nhầm lẫn giữa chính sách của Nhà nước và chủ trương của Đảng; không đẩy khó khăn cho người dân, doanh nghiệp trong thiết kế chính sách và các quy định pháp luật. Cần dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, thực hiện tốt nguyên tắc “công dân được làm tất cả những gì pháp luật không cấm”.
Đề án ứng dụng nền tảng số trong việc tiếp nhận, xử lý thông tin, phản ánh về quy định pháp luật có mâu thuẫn, chồng chéo, không còn phù hợp đang được xây dựng. Điều này nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng và tổ chức thực hiện pháp luật gắn với mục tiêu hoàn thiện hệ thống pháp luật thống nhất, đồng bộ, công khai, minh bạch, dễ tiếp cận.
